SĘDZIOWANIE ROLEK AGRESYWNYCH

1. Wstęp

Każdej dyscyplinie sportowej od zawsze towarzyszyło współzawodnictwo. Naturalnym efektem współzawodnictwa są zawody: od tych rozgrywanych między grupą przyjaciół z czystej przyjemności, aż po olbrzymie, zorganizowane imprezy. Celem każdych zawodów jest wyróżnienie i nagrodzenie, najlepszej w danej dyscyplinie osoby.

Rolkarze nie powinni dostosowywać swojej jazdy do systemu sędziowania; to system sędziowania powinien być dostosowany do nich. Jak więc możemy stworzyć system oceniania, który jest zarówno sprawiedliwy, jak i nieograniczający?

Wybór najlepszego rolkarza nie jest łatwym zadaniem. Aby jak najlepiej ocenić startujących (np. 200 zawodników podczas 2 dni) należało stworzyć system ocenienia.

System, który opracowaliśmy został przygotowany na podstawie naszych doświadczeń przy organizacji i ewaluowaniu zawodów w jeździe agresywnej w Polsce i na arenie międzynarodowej na przestrzeni ostatnich dwóch dekad. Rolki agresywne jako sport alternatywny kierują się swoimi własnymi prawami i trudno je porównywać do rywalizacji stricte sportowej. Dlatego też wymagane jest specjalnie przygotowanie, w celu zrozumienia systemu oceniania, którego główną rolą jest wspieranie ciągłego postępu w jeździe na rolkach, podkreślając jednocześnie znaczenie kreatywności i oryginalności podczas startu w zawodach.

Rolki agresywne napotykają ten sam dylemat, co inne zbliżone dyscypliny, takie jak surfing, deskorolka czy narciarstwo freestyle / snowboard. Wszystkie te sporty przeszły przez swoje własne, odmienne doświadczenia i ciekawe jest to, że wszystkie zakończyły się podobnymi systemami oceniania: systemami z ogólnymi ocenami wrażeń, nadawanymi głównie przez byłych zawodników, szanowanych przez nowe aktywne pokolenie.

Można mieć różne zdanie na temat zawodów, niektórzy je lubią, niektórzy nie. Oczywiście zawody nie są kwintesencją rolek agresywnych i tutaj nikt z nikim nie chce się sprzeczać. Zawody to świetne miejsce na sprawdzenie swoich umiejętności, czy pokazania się sponsorom, ale przede wszystkim okazja na spotkania się ze znajomymi z całej Polski. Zawody mają spory wpływ na poziom jazdy w Polsce. Cały cykl Polish Rolling League daje dużą motywację do progresu, szczególnie młodym. Widać to szczególnie na grupie poniżej 16 roku życia, gdzie mamy zdrową rywalizację. Chłopcy i dziewczyny świetnie się bawią, a przy tym z zawodów na zawody widać nowe, trudne triki.

W PRL przede wszystkim staramy się, żeby sędziowali aktywni rolkarze, którzy mają spore doświadczenie i są na naszej scenie wiele lat. Dobry sędzia powinien być na bieżąco z aktualną sceną i poziomem trików.

2. Kryteria oceniania / Zasady Sędziowania

Założenia:

• Sędziowanie w rolkach agresywnych nie istnieje po to, aby ujednolicić lub zdefiniować, co jest uważane za dobrą jazdę na rolkach. Jest to ścisłe narzędzie do oceniania wyników rolkarzy względem siebie w danych zawodach.
• Punktacja opiera się na ocenie bieżącego wykonania lub chwili.
• Ocenianie opiera się na wynikach zawodnika w bieżącym miejscu startu, a nie na jego wcześniejszych osiągnięciach lub umiejętnościach.

Czego sędziowie dopatrują się w zawodniku czy zawodniczce podczas zawodów rolkowych?

Dwa kluczowe elementy – które są wyznacznikami od początku istnienia naszego sportu – to STYL i TRUDNOŚĆ. Są to jedne z najwcześniejszych sposobów decydowania, czy jesteś lepszy od innych i czy twoja jazda jest rozwojowa. Na przestrzeni lat do oceny przejazdu wprowadzono KREATYWNOŚĆ stanowiącą dodatkowy sposób określania, czy jesteś dobrym rolkarzem/zawodnikiem. Najnowszym kryterium są LINIE (ang. lines). Linie są bardzo ważną częścią zawodów jak i samej jazdy skateparkowej.

Najlepszy rolkarz na zawodach to ten, który rozumie korzystanie z kątów oraz elementów parku, ma dobry styl, wykonuje techniczne triki oraz wykorzystuje swoją kreatywność do wykonywania trików na swój, oryginalny sposób. Aby wygrać rolkarz musi wykazać się umiejętnością płynnego łączenia tych czterech kryteriów podczas pozbawionego potknięć przejazdu.

Jak ocenia się rolkarza podczas przejazdu?

Sędziowie oceniają TRUDNOŚĆ, STYL , KREATYWNOŚĆ i LINIĘ według następujących kategorii:

TRUDNOŚĆ – poziom techniczny wykonanych trików

Trudność jest miarą tego, jak trudne i techniczne są triki wykonane przez zawodnika.

Trudność jest miarą postępu trików na rolkach. Każdy, poszczególny trik posiada określoną trudność. Niektóre są wiele trudniejsze niż inne. Przykładowo – większość grindów staje się trudniejsza, jeśli dodajemy do nich obroty czy flipy. Zawodnik z płynnym przejazdem, ale łatwymi trikami będzie oceniony niżej niż ktoś kto „potknie się”/ zatrzyma podczas przejazdu, ale zrobi kilka naprawdę trudnych czy kreatywnych trików. Większa liczba trików niekoniecznie skutkuje wyższym wynikiem, ponieważ wartości: Trudność i Styl są ważniejsze przy formułowaniu ogólnego wyniku wrażenia.

STYL – sposób prezencji oraz wykonywania triku, umiejętność jazdy bez potknięć:

• Sposób wykonania triku
• Płynność / Moc / Agresja / Estetyka
• Prędkość
• Wysokość / odległość
• Jakość lądowania

Styl dla wielu będzie najciekawszym kryterium oceniania, lecz jednocześnie jednym z trudniejszych do ewaluacji. Styl to prezentacja jakim rolkarzem jest dany zawodnik, jaką “szkołę jazdy” preferuje, kim jest i czym wyróżnia się na tle innych. Bardzo ważne jest, aby znaleźć swój własny styl – wymaga to dużo szczerości i serca. Punkty za kategorię Styl będą redukowane przez upadki i nieudane próby wykonania triku.

KREATYWNOŚĆ – swoja wizja i unikalne podejście do przeszkód

• Wykorzystanie skateparku
• Różnorodność trików
• Różnorodność wybieranych przeszkód

Kreatywność to wykonywanie trików, których nigdy wcześniej nie widziano. Robienie nowych trików lub łączenie przeszkód na nowe sposoby, aby przejazd był wyjątkowy i progresywny.

Aby uzyskać dobry wynik w kategorii KREATYWNOŚCI zawodnik musi wykonywać oryginalne triki, starając się unikać podstawowych sztuczek. Twórczy zawodnicy będą również używać alternatywnych sposobów poruszania się po skateparku.

LINIA – Łączenie trików w płynny przejazd

• płynność
• konsystencja
• Czy linia jest trudna, techniczna czy łatwa?
• Czy zawodnik najlepiej wykorzystał przeszkody, wybierając odpowiednią linię?
• Czy pominął oczywiste przeszkody?
• Czy linia jest oryginalna?
• Jeśli zawodnik nie podąża za oczywistą linią przejazdu, czy zrobił to, aby dodać coś do swojego wystąpienia , czy zrobił to przypadkowo?

Podczas gdy konsystencja i przejazdy bez żadnych potknięć są kluczowym czynnikiem w każdym osiągnięciu wysokiego wyniku, sama dobra konsystencja nie wystarczy, aby wygrać zawody, ponieważ wartość Trudności i Stylu oczywiście ważniejsze przy formułowaniu ogólnego wrażenia.

Kryterium Linia polega na znalezieniu najlepszej kombinacji trików wykonywanych płynnie po sobie w taki sposób aby jak najlepiej wykorzystać poszczególne elementy danego skateparku. Najlepszym przykładem klasycznej Linii będzie jazda w bowlu – czyli umiejętności dopasowania swojej prędkości i trików w taki sposób aby nasz przejazd wydawał się naturalny i swobodny.

Ważnym jest zrozumienie różnicy między Linią a serią trików wykonywanych po sobie. Linią nazwiemy kombinację gdzie lądowanie z jednego triku jest ściśle związanie z rozpoczęciem następnego – wykorzystanie przeszkód w przemyślany sposób. (*przykład video)

Linie to podstawa przejazdu, ponieważ pokazuje sędziom, jak szybko rolkarz potrafi przystosować się do nowego “środowiska” reagując na nowe przeszkody trikami wykonywanymi bez wysiłku. Linia jest dobrym miernikiem tego, jak dobrze zawodnik jeździ w tej chwili. Sprawdza umiejętność wykonywania trików jednego po drugim.

Dodatkowe kryteria

Do każdej reguły jest zawsze kilka dodatkowych reguł. Zawody rolkowe nie są wyjątkiem. Jest kilka mniejszych kryteriów nie wymienionych wyżej, które momentami mogą mieć kluczowe znaczenie.

Ilość wykonanych trików

Kryterium to jest najczęściej stosowane, gdy dwóch zawodników osiąga bardzo podobny wynik lub jeśli istnieją wątpliwości czy zawodnik powinien się kwalifikować czy nie. Można mieć dobry wynik, lądując tylko 3 lub 4 triki jednak sędziowie zazwyczaj preferują “więcej niż mniej”. Więcej różnorodnych trików w przejeździe udowadnia lepsze umiejętności jazdy na rolkach.

Upadek / potknięcie

Kolejną niewymienionym kryterium jest potknięcie lub upadek. Jeśli zawodnik się często przewraca jego końcowy wynik będzie znacznie obniżony. Upadek przerywa LINIĘ, a także spowoduje redukcję punktów w kategorii STYL i najprawdopodobniej ogólny, końcowy wynik danego zawodnika.

Zatrzymywanie się

Zatrzymywanie się podczas przejazdu jest niewskazane – przerywa to ogólny flow.

Kontrola

Sędziowie faworyzują pewnych siebie zawodników, którzy wiedzą co robią oraz znają swoje możliwości. Jeżeli triki zawodnika będą “próbą w ciemno” najprawdopodobniej spowoduje to utratę punktów w kategorii STYL, a sędziowie mogą mieć wątpliwości co do decyzji o wpuszczeniu go do finału. Przełamanie się i wykonanie nowego, trudnego triku to jedno jednak niezdrowe ciśnienie i próby ewolucji bez panowania nad umiejętnościami nie będą wysoko oceniane.

Kreatywne Wykorzystanie większości elementów parku

Ostatni dodatkowy warunek jest uzupełnieniem do kategorii LINIE oraz TRUDNOŚĆ. Jeśli zawodnik jeździ tylko na jednym elemencie jego wynik to odzwierciedli. Jeżdżąc tylko na jednej części parku zawodnik nie udowadnia swojej umiejętności pokonywania wielu różnych przeszkód. Najlepszym rolkarzem okaże się zawodnik wykorzystujący wszystkie części skateparku, a także taki który potrafi wychwycić jego niuanse i dostosować do niego swoje unikalne triki. Wykorzystanie całego parku zdecydowanie poprawi wyniki w każdej z czterech podstawowych kategoriach KREATYWNOŚĆ,

LINIA, STYL i TRUDNOŚĆ.

Potencjał / Podnoszenie poziomu

Jednym z dodatkowych ale bardzo częstym spotykanym kryterium jest potencjał – jeżeli zawodnik wykazuje duży potencjał podczas przejazdu i istnieje możliwość że podniesie poprzeczkę swojego przejazdu to zwykle daje mu się możliwość startu w finałach – taki wybór należy porządnie uzasadnić jednak praktycznie zawsze odbija się to dobrze na całym evencie, motywując resztę zawodników do trudniejszych trików. Zawodnik może sporo podnieść swoje noty stale ulepszając swój przejazd wraz z każdym kolejnym wywołaniem. Jest to bardzo często spotykana praktyka podczas zawodów z serii FISE – wysoko punktowani są Ci, którzy z przejazdu na przejazd systematycznie zwiększają poziom trudności wykonanych trików, stale go urozmaicając.

Ranga sędziowska

Typowe zawody rolkowe powinny być oceniane przez minimum 3 sędziów (w tym obowiązkowo 1x sędzia z rangą Senior)

• Sędzia Główny (Senior Judge) – sędziowie, którzy sędziowali więcej niż 4 wydarzenia w ciągu ostatnich 24 miesięcy. Sędzia główny kontroluje i pomaga dwóm pozostałym sędziom. To on ma ostatnie słowo i rozstrzyga spory lub trudniejsze przypadki.
• Sędzia Potwierdzony (Confirmed Judge) sędziowie którzy sędziowali minimum 3 wydarzenia w ciągu ostatnich 24 miesięcy
• Sędzia Początkujący (Rookie) sędziowie bez doświadczenia w sędziowaniu lub którzy sędziowali mniej niż 3 wydarzenia w ciągu ostatnich 24 miesięcy